خودخوری یا پرکنی طوطی

علل این عارضه بسیار وسیع می باشد

نام صحیح این سندرم feather plucking یا self-plucking است که در واقع یکی از اقسام cannibalism است.
این عارضه یک سندرم با علل مختلف است و در طوطی ها شایع میباشد. از جمله عوامل مهم در بروز آن میتوان به دلتنگی، نداشتن جفت یا مصاحب ، استرس و بروز تغییرات در محیط (مانند تغییرات در تغذیه، مکان، فعالیت یا ورود افراد جدید به محیط که توجه صاحب پرنده را بیشتر جلب کند) , بیماریهای انگلی, تغذیه ای, سرطانها و..اشاره کرد. ممکن است پرنده این عمل را از پرنده دیگری یاد گرفته، تکرار کند. در مورد طوطی هایی که بیشتر وقت خود را در یک قفس کوچک گذرانده و فعالیت کمی دارند، این عارضه میتواند بخشی از سرگرمی آنها باشد. بسیاری از پرندگان این عمل را در تنهایی یا در شب انجام می دهند.بنابراین این عدم مشاهده پرکنی توسط طوطی، دلیلی بر رد آن نیست. در این حالت، الگو و نواحی ریزش پر به تشخیص عارضه کمک می کند.اگر روی سر و گردن پوشش کامل باشد، ولی منطقه دیگری از بدن (بویژه سینه و شکم)فاقد پر بوده هیچ نشانه ای از بیماریهای التهابی پوست وجود نداشته باشد، باید دردرجه اول بروز عارضه پرکنی مشکوک شد. اولین قدم برای تجزیه و تحلیل محیط زندگی پرنده بویژه در مراحل اولیه بروز عارضه است. به حداقل رساندن عوامل فیزیکی یا روانی ،اصلاح محیط و غذا و یا تغییر محیط ، افزودن غذاهای کمکی(مثل میوه و سبزی)، فراهم کردن اسباب بازیهای بی خطر و شاخه های درخت تمیز تا پرنده از منقار خود بیشتر استفاده کند، در درمان موثر است.در صورتیکه تمام راهها به شکست منتهی شوند میتوان از گردنبند الیزابت (به شکل مخروط ناقص که به پرنده اجازه نمی دهد به بدن خود دسترسی داشته باشد) استفاده کرد.همراه با این تغییرات میتوان از داروهایی نیز استفاده کرد . برای تسریع در رشد مجدد پرهای جدید بهتر است مکملهای ویتامین دار به جیره اضافه شود .

1-ECTOPARASITES
به عنوان اولین عامل انگل های خارجی را می توان نام برد.این انگل های خارجی شامل مایت-شپش-مگس‌-پشه-کنه هستند.

2-ENDOPARASITES
عامل دوم انگل های داخلی هستند.مهم ترین آنها بدون شک GIARDIA است که با آسیب رسانی در روده ها پرنده (بخصوص عروس هلندی) را وادار به آسیب رسانی به پرهای ناحیه شکم و پهلوها می کند.

3-عفونت پوست          
عامل سوم انواع عفونت های پوستی شامل عفونت های ویروسی-عفونت های باکتریایی-عفونت های قارچی می باشد.که پرنده اقدام به کندن پرهای ناحیه می کند که پوست عفونی می باشد.

4-IATROGENIC
عامل چهارم هم شامل اصلاح پر به صورت نامناسب است.در این مورد صاحب پرنده با اصلاح نامناسب پرها پرنده را وادار به جویدن پرهای ناحیه اصلاح شده می کند.

5-رفتاری
عامل پنجم مشکلات رفتاری است.پرنده افسرده-پرنده حاضر در محیط جدید-پرنده طرد شده-پرنده عصبی و نهایتا به صورت کاملا عادتی در این گروه قرار می گیرند.

6-ORGANOPATHY
عامل مسبب ششم آسیب های وارده به هر دلیل به ارگان های داخلی بخصوص کبد می باشد.

7-HEAVY METAL POISONING
عامل هفتم مسمومیت با فلزات سنگین بخصوص سرب و روی است.میله های قفس و گلوله های حاوی سرب بلعیده شده توسط پرنده از موارد شایع می باشد.

8-PSITTACOSIS
عامل هشتم بیماری سیستمیک-عفونی psittacosis است.در این بیماری ابتدا پرها کیفیت خود را از دست می دهند سپس پرنده اقدام به کندن آنها می کند.

9-SALMONELLOSIS
عامل نهم بیماری سیستمیک-عفونی salmonellosis است.

10-HORMONAL
عامل دهم مشکلات هورمونی در پرنده می باشد.

11- تومورها و...

12-ENVIRONMENTAL CONTAMINANT
عامل آخر هم آلودگی های محیطی بخصوص نیکوتین است.این مورد در پرندگانی که صاحب سیگاری دارند شایع است.

شوفاژ یکی از عوامل مهم در عصبی و پرکن شدن طوطی ها است

استفاده از شوفاژ در خانه هایی که ازطوطیهایی مانند کاسکو نگهداری می کنند اصلا مناسب نیست.

گرمایی که از شفاژ تولید می شود کاسکوها را عصبی می کند و باعث خشک شدن پرهای کاسکو می شود. می بایست در فصول سرد از بخاری استفاده کنید و روی بخاری همیشه یک ظرف اب باشد . مهم نیست که بجوشد فقط همینکه همیشه یک ظرف اب باشد تا هوا را کمی مربوب کند کافیست.

اگر کاسکو را در منزلی که دارای شوفاژ است قرار دهید بی گمان پس از مدتی به عارضه پرکنی مبتلا خواهد شد.

در عکس بالا مشاهده می کنید که یک طوطی تا چه حد به خود اسیب رسانده. مواردی که نهایتا با بیرون کشیدن احشاء توسط خود پرنده همراه بوده است نیز مشاهده شده است.

درمان پرکنی طوطی خاکستری و سایر طوطی ها

صحیح ترین و بهترین راه مراجعه فوری به دامپزشک در بدو ظهور علائم است. اما اقدامات زیر نیز کمک کننده می باشند:

۱. در طول روز خیلی باید به پرنده نزدیک باشید

۲. اجازه دهید از قفس بیرون بیاد و اسباب بازی را برایش بیرون از قفس فراهم کنید.

۳. پرنده را در جای گرم مانند کنار بخاری قرار دهید و یک روز درمیان روی پرهایش با ابپاش اب بپاچید تا خیس شود اما تو خیس کردنش زیاده روی نکنید. انقدری که پرهاش از حالت خشکی در بیاد کافی است.

۴. یکی از دلایل پرکنی کاسکو نرسیدن مواد مورد نیاز و ضروری برای بدن می باشد که انها  در طبیعت پیدا می کنند و می خورند. حالا شما می بایست این غذاهای تقویتی که خیلی زود پرهای طوطی شما را از حالت خشکی در می اورد و باعث خوشرنگ شدن و نرم شدن و سریعتر رشد کردن پر و بال می شوند..

خریدن اسباب بازی ها و غذاهای تقویتی باعث کمتر شدن افسردگی و کمتر شدن عصبی بودن کاسکو یا هر طوطی پرکن دیگری مثل کاکادو یا .... می شود.